Czy zastanawiasz się, jak sprawić, by Twoje pytania czy polecenia były bardziej skuteczne? W całej komunikacji ze sztuczna inteligencją kluczowym elementem są prompty – to one decydują o tym, jakie odpowiedzi otrzymasz.
Przeglądając problemy pojawiające się na naszej grupie FB (swoją drogą jeśli jeszcze nie należysz to serdecznie zapraszam, nasza społeczność liczy już ponad 260 tys członków 🙂 ), większość z nich wynika ze złej komunikacji z chatbotem.
W tym artykule omówię, co tak naprawdę oznacza termin „prompt” oraz jak można je formułować, aby osiągnąć oczekiwane rezultaty. To trochę jak gotowanie: jeśli masz dobry przepis i składniki, możesz stworzyć coś wyjątkowego.
Zachęcam do lektury!
Co to jest prompt i jego znaczenie?
Prompt to polecenie lub zapytanie skierowane do systemu sztucznej inteligencji, które ma na celu uzyskanie określonej reakcji lub informacji. Dobre prompty są kluczem do uzyskania satysfakcjonujących wyników, ponieważ precyzyjnie kierują uwagę AI na istotne aspekty pytania.
Przykładem może być zapytanie o przepis na danie – im bardziej szczegółowy prompt (np. „Przepis na wegetariańskie curry z ciecierzycą w 30 minut„), tym bardziej trafna będzie odpowiedź.
Sposób sformułowania promptu wpływa na jakość i przydatność uzyskanej informacji. Ważne jest, aby używać prostego języka i unikać niejasności. Zamiast pytać ogólnie o historię Warszawy, lepiej zapytać o konkretne wydarzenie, takie jak „Jakie były najważniejsze wydarzenia podczas Powstania Warszawskiego?”. Dzięki temu AI skupi się na poszukiwaniu szczegółowych informacji związanych z tematem.
Kreatywne podejście do pisania promptów może znacząco zwiększyć ich efektywność. Możesz eksperymentować z różnymi formami – zadawać pytania otwarte, prosić o listy czy porównania. Na przykład: „Porównaj życie codzienne w Warszawie i Krakowie w latach 80.„ Taki prompt pozwala uzyskać bardziej rozbudowaną i interesującą odpowiedź niż standardowe pytanie zamknięte.
Kurs „Specjalista ChatGPT”
Powyższe nagranie to początek lekcji o Prompt Engineering z kursu „Specjalista ChatGPT”.
Zapraszam do sprawdzenia pełnej oferty kursu!
- ✔️ 37 lekcji w formie video, tekstu i zdjęć
- ✔️ Cena 49 zł obejmuje dożywotnie aktualizacje
- ✔️ Po zakończeniu otrzymujesz certyfikat
Jak skutecznie pisać prompty?
Aby skutecznie pisać prompty, kluczowe jest, aby były one jasne i konkretne. Zamiast ogólnych zapytań, warto precyzować, czego dokładnie oczekujemy. Na przykład zamiast pisać „Powiedz mi o historii”, lepiej zapytać „Jakie są najważniejsze wydarzenia w historii Polski po 1989 roku?” Taka konkretność nie tylko ułatwia zrozumienie pytania, ale również zwiększa szanse na uzyskanie satysfakcjonującej odpowiedzi.
Ważnym elementem efektywnego pisania promptów jest także określenie kontekstu. Jeśli chcesz uzyskać konkretną informację na temat jakiegoś tematu, dobrze jest wskazać dodatkowe szczegóły. Na przykład: „Wyjaśnij różnicę między polskim a amerykańskim systemem prawnym z perspektywy ochrony praw obywatelskich.” Dzięki temu Twój odbiorca ma jasny obraz oczekiwań.
Nie zapominaj również o dostosowaniu języka do grupy docelowej. Używając bardziej swobodnego lub technicznego słownictwa, możesz lepiej trafić do swojego odbiorcy. Przykładowo, gdy rozmawiasz z młodzieżą na temat nowych technologii, użycie potocznego języka oraz aktualnych trendów może być bardziej efektywne niż formalny styl akademicki.
Kreatywność w sformułowaniu pytań również może przynieść pozytywne rezultaty. Warto próbować różnych podejść: „Co by się stało, gdyby…” lub „Jakie są alternatywne teorie dotyczące…” mogą otworzyć nowe możliwości dyskusji i skłonić do głębszej analizy tematu.
Dobrą (choć często pomijaną) smetodą jest dodanie przykładu odpowiedzi jakiej oczekujemy. Dzięki temu czatbot ma jasność co do formatu, szczegółowości i tonu, jaki powinien być zachowany w odpowiedzi.
Przykład
Przygotuj szczegółowy opis dla osób zainteresowanych historią sztuki na temat wpływu renesansu włoskiego na architekturę współczesną. Uwzględnij konkretne przykłady budowli, takie jak kopuła Bazyliki św. Piotra w Rzymie, oraz podkreśl zastosowanie renesansowych zasad proporcji i harmonii.
Wyjaśnij także, w jaki sposób współczesne budowle wykorzystują te same idee w nowoczesnym kontekście.W treści posługuj się przystępnym językiem, aby materiał był zrozumiały dla studentów pierwszego roku historii sztuki, ale w razie potrzeby dodaj krótkie wyjaśnienia technicznych terminów, takich jak 'perspektywa linearna’.
Oczekiwana struktura odpowiedzi:
– Wprowadzenie do renesansu włoskiego i jego kluczowych idei.
– Opis wpływu renesansowych zasad na przykładzie kopuły Bazyliki św. Piotra.
– Analiza dwóch współczesnych budowli inspirowanych renesansem.
– Podsumowanie: jak renesans wpłynął na dzisiejsze myślenie o przestrzeni w architekturze.
Przykładowa forma odpowiedzi: ‘Renesans włoski, który narodził się w XV wieku, położył szczególny nacisk na proporcję, harmonię i perspektywę. Jednym z najbardziej ikonicznych przykładów tego okresu jest kopuła Bazyliki św. Piotra…’
Dlaczego to działa?
- Jasność i konkretność: Zdefiniowano dokładnie temat (renesans włoski i architektura współczesna).
- Określenie kontekstu: Wyjaśniono, kto jest odbiorcą (studenci pierwszego roku) i jakie mają potrzeby (przystępny język z wyjaśnieniem terminów).
- Dostosowanie języka: Zaproponowano przystępny styl, uwzględniający techniczne wyjaśnienia.
- Kreatywność: Zaproszono do analizy współczesnych przykładów, co może poszerzyć perspektywę dyskusji.
- Podanie wzoru: Dodano przykład oczekiwanej odpowiedzi, by ułatwić odbiorcy dostosowanie tonu i formatu odpowiedzi.
Tak skonstruowany prompt daje zarówno kreatywną swobodę, jak i jasne wytyczne, co znacząco zwiększa szanse na uzyskanie satysfakcjonującej odpowiedzi.
Typowe błędy w pisaniu promptów
Nieprecyzyjność w formułowaniu pytań to jeden z najczęstszych błędów. Gdy prompt jest ogólny lub niejasny, rezultat często odbiega od oczekiwań.
Kolejnym problemem jest zbyt długi lub skomplikowany prompt. Długie instrukcje mogą być mylące i prowadzić do niezrozumienia intencji użytkownika. Zamiast pisać „Napisz esej o zaletach i wadach pracy zdalnej oraz o tym, jak wpływa na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym”, lepiej podzielić to na mniejsze części: “Podaj trzy zalety pracy zdalnej” oraz “Jak praca zdalna wpływa na życie osobiste?”.
Niedostateczna kontekstualizacja również stanowi istotny błąd. Prompty powinny zawierać wystarczająco dużo informacji, by AI mogło odpowiednio dopasować się do kontekstu użytkownika. Na przykład, zamiast pytać „Jak naprawić komputer?”, warto doprecyzować: „Jak naprawić laptopa HP, który nie uruchamia się?” – dzięki temu uzyskamy bardziej adekwatną pomoc.
Często pomijanym aspektem jest zapominanie o tonie wypowiedzi. Ustalając styl komunikacji w promptach (np. formalny lub luźny), można osiągnąć efekty bardziej zgodne z własnymi oczekiwaniami. Przykład? Zamiast prosić: „Napisz przepis na makaron”, spróbuj: „Stwórz przyjemny przepis na szybki makaron dla studenta”. Takie drobiazgi potrafią znacząco wpłynąć na końcowy efekt.
Brak dostępu do danych
Błędem, jaki często pojawia się w pisaniu promptów, jest przecenianie możliwości chatbota.
Sztuczna inteligencja, choć niezwykle zaawansowana, ma swoje ograniczenia, które wynikają z dostępnych danych i sposobu, w jaki jest zaprogramowana. Oczekiwanie, że chatbot wykona zadanie, do którego brakuje mu informacji, prowadzi często do rozczarowania.
Na przykład, jeśli poprosisz: „Stwórz analizę finansową firmy X za ostatni rok”, chatbot nie będzie w stanie tego zrobić, jeśli nie ma dostępu do danych księgowych tej firmy.
Sztuczna inteligencja nie ma magicznych pomocy aby dotrzeć do danych, do których nie ma dostępu, takich jak dane poufne, szczegółowe raporty finansowe czy bieżące wyniki firmy, chyba że te dane zostaną dostarczone.
Przykład problematycznego promptu:
Podaj dokładny ranking najlepiej sprzedających się książek w księgarni Y w tym miesiącu.
Chatbot nie będzie w stanie odpowiedzieć, ponieważ nie ma dostępu do wewnętrznych danych sprzedażowych księgarni. Tzn. otrzymasz odpowiedź (ponieważ tak działają modele jeżykowe), ale dane w nich zawarte nie będą miały nic wspolnego z rzeczywistością – będą tzw. halucynacjami.
Jak to poprawić?
- Można dodać szczegółowe dane w promptach, np. wkleić jako tekst lub dołączyć dodatkowe pliki (np. pdf).
- Alternatywnie, można poprosić AI o samodzielne przeszukanie internetu, jeśli to możliwe: „Przeszukaj internet, aby znaleźć ranking najlepiej sprzedających się książek w księgarni Y.” (Jeśli chatbot, którego używasz ma dostęp do internetu). Tutaj oczywiście skuteczność tego 'szukania’ będzie uzależniona czy takie dane są w ogóle w internecie łatwo dostępne.
Wykorzystanie Pythona i bibliotek w promptach
ChatGPT to nie tylko narzędzie do generowania tekstu – może również wykorzystywać język Python oraz różnorodne biblioteki do rozwiązywania bardziej zaawansowanych problemów. Dzięki tej funkcjonalności użytkownicy mogą otrzymać dynamiczne i interaktywne wyniki, takie jak analizy danych, wizualizacje czy obliczenia matematyczne.
Jak to działa?
W poleceniu możesz jasno zaznaczyć, że chcesz, aby ChatGPT użył Pythona do wykonania określonego zadania. To szczególnie przydatne w przypadku:
- Przeprowadzania skomplikowanych obliczeń matematycznych.
- Tworzenia wykresów i wizualizacji.
- Analizowania dużych zbiorów danych.
- Generowania raportów lub symulacji.
Przykład 1: Analiza statystyczna Napisz skrypt w Pythonie, który wykorzystuje bibliotekę pandas do analizy danych sprzedażowych. Skrypt powinien:
1. Załadować dane z pliku CSV.
2. Obliczyć miesięczny trend sprzedaży w roku 2023.
3. Wyświetlić wizualizację z wykorzystaniem biblioteki matplotlib, pokazującą trend sprzedaży.
Dodatkowo podaj odpowiedź, która wyjaśnia, jak interpretować wyniki wygenerowanego wykresu.
Prompt wyraźnie określa cel analizy, biblioteki, które mają być użyte (pandas, matplotlib), oraz oczekiwane wyniki (wykres i interpretacja). Dzięki temu generowany skrypt jest użyteczny i spójny z oczekiwaniami.
Przykład 2: Wizualizacja danych Użyj Pythona i biblioteki matplotlib, aby stworzyć wykres słupkowy pokazujący roczne wydatki użytkownika na różne kategorie (np. jedzenie, rozrywka, transport). Dane są następujące: jedzenie – 5000 zł, rozrywka – 2000 zł, transport – 3000 zł. Wykres powinien być estetyczny i zawierać etykiety osi oraz tytuł.
Podano konkretne dane i wskazówki dotyczące wyglądu wykresu (estetyka, etykiety, tytuł). Taki prompt jest precyzyjny i od razu prowadzi do wizualizacji.
Przykład 3: Rozwiązanie problemu matematycznego Napisz w Pythonie skrypt, który oblicza pierwiastki równania kwadratowego w formie ax² + bx + c = 0. Użyj bibliotek numpy lub math do wykonania obliczeń. Skrypt powinien pytać użytkownika o wartości a, b i c, a następnie wyświetlać rozwiązanie w czytelnej formie.
Prompt określa cel (rozwiązanie równania kwadratowego), użyte biblioteki (numpy, math) oraz format interakcji (pobieranie danych od użytkownika). To sprawia, że skrypt jest funkcjonalny i praktyczny.
Przykład 4: Przetwarzanie danych tekstowych Przygotuj w Pythonie skrypt, który wykorzystuje bibliotekę nltk do analizy tekstu. Skrypt powinien:
1. Załadować przykładowy tekst użytkownika.
2. Podzielić tekst na zdania i słowa.
3. Policzyć, ile razy każde słowo pojawia się w tekście.
4. Wyświetlić wyniki w uporządkowanej tabeli.
Prompt łączy zadanie z konkretną biblioteką (nltk) i opisuje kroki analizy, dzięki czemu skrypt będzie czytelny i kompletny.
Pytania i odpowiedzi
Czym jest prompt?
Prompt to krótka instrukcja lub zapytanie, które ma na celu wywołanie określonej odpowiedzi od sztucznej inteligencji. W kontekście pisania promptów, ważne jest, aby były one jasne i precyzyjne, co pozwala uzyskać lepsze rezultaty.
Dlaczego dobrze napisany prompt jest tak ważny?
Odpowiednio skonstruowany prompt może znacząco wpłynąć na jakość odpowiedzi, jaką otrzymasz od modelu AI. Dobrze przygotowany tekst prowadzi do bardziej trafnych i użytecznych informacji, co z kolei oszczędza czas i zwiększa efektywność pracy.
Jakie są kluczowe elementy skutecznego promptu?
Skuteczny prompt powinien zawierać kilka kluczowych elementów: konkretność, aby uniknąć niejasności; kontekst, który pomoże modelowi zrozumieć sytuację; oraz cel, który jasno określi, czego oczekujesz w odpowiedzi.
Jak unikać błędów przy pisaniu promptów?
Aby unikać błędów, warto przetestować różne formy pytań oraz zwracać uwagę na reakcje AI. Staraj się być wielokrotnie klarownym; jeśli coś nie działa, spróbuj zmienić sformułowanie lub dodać dodatkowe szczegóły dla większej precyzji.
Czy można poprawić jakość odpowiedzi przez modyfikację promptu?
Tak, modyfikacja promptu zazwyczaj prowadzi do lepszych wyników. Dostosowywanie treści zapytania oraz jego struktury pozwala dostarczyć modelowi więcej informacji na temat twoich oczekiwań, co przekłada się na bardziej satysfakcjonujące odpowiedzi.
Warto zapamiętać
Pisanie promptów to jak stawianie drogowskazów w gąszczu informacji – precyzyjnie określone pytanie prowadzi do klarownych odpowiedzi. Kluczowe jest zrozumienie, że jakość wyniku zależy od jakości pytania; niewłaściwie sformułowane zapytanie to jak wyprawa bez mapy. Jakie wyzwania napotykasz, gdy próbujesz nakierować rozmowę? Pamiętaj, każdy dobry rozmówca zasługuje na mądrze postawione pytanie.
